1-р бүлэг Ерөнхий зарчим

1. Улсын   эрх   чөлөө,   ашиг  орлого, боомтын хамгаалалтыг  чангатгах, 
    гадаад харилцааны аюулгүйн солилцооны төлөө 
2. Хилийн   боомтын   хууль  нь улсын бусад хууль тогтоомжийг  үндэслэн 
    хилээр  орж  буй  бараа   бүтээгдэхүүнээс   татвар   авах  ба  хориотой 
    зүйлийг хураах 
3.Улсын   гаалийн  ерөнхий   газар нь бүх Хятадын хил гаалийг хамаарна. 
    Бусад хилийн боомт нь зөвхөн улсын гаалийн ерөнхий газарт 
    хамааралтай.
4.Улсын   гаалийн   газар   нь хориотой    бараа   бүтээгдэхүүнийг   хилээр 
    гаргахгүй   чанга   байх   талаар   цагдаагийн   нэмэлт   хүч   байгуулсан. 
    Цагдаа   нь   зөвхөн  хууль зөрчсөн этгээдүүдэд хамаарна. Цагдаагийн 
    хариуцлага  нь байцаах, хил зөрчигчийг  барих ба заавал улсын хуулийг 
    баримтална. Цагдаагийн байгууллага нь дотроо дүрэм журам, 
    шатлалттай   ажиллана. Мөн Төрийн  цагдаагаас   тусламж авах эрхтэй. 
5.Хятад улсын бүх цагдаагийн байгууллага нийлж хил зөрчигчийг барих ба 
   гаалийн цагдаа гол нь гүйцэтгэнэ. Хил зөрчсөн этгээдүүдийг цагдаа нар 
   барьсан   тохиолдолд   зөвхөн   гаалийн   цагдаагийн  газар   тус хэргийг 
    шийдвэрлэдэг. 
6.Гаалийн газрын эрх.
   Хилээр    гарч   буй   тээврийн   машин,   эд  барааг   хянах   ба  зөрчсөн 
   тохиолдолд   барих   эрхтэй.  Хориотой  зүйл   гарсан  тохиолдолд бичиг 
   баримтыг шалгах.  Мөн  хууль  зөрчсөн үед байцаах Хилээс бүртгэлийн 
   хуудсанд   тээврийн   машин, эд бараа, баримтжуулсан камерыг сонсох 
   байцаах тэмдэглэх эрхтэй. 
   Зөрчсөн тохиолдолд  баривчлах  эрхтэй. Зөрчилтэй бараа бүтээгдэхүү-
   нийг нуун дарагдуулсан газрыг  олж шалгах эрхтэй. Сэжигтэй  этгээдийн 
   биенд   шууд   шалгалт  хийх  эрхтэй.  Зөрчил илэрсэн үед түр саатуулах 
   эрхтэй ба 24 цагаас хэтрэхгүй.Онцгой тохиолдолд 48 цаг болгож болно. 
   Хилийн  боомтоос   гадна  гарсан  зөрчлийг  хилийн  цагдаагийн  газрын 
   зөвшөөрлийн  бичигтэйгээр  шалган  байцааж  болно. Хувь хүний эрхийг 
   хүндэтгэн   хөндлөнгийн  хүнийг    байлцуулж   байцаалт   явуулна. Хууль 
   зөрчсөн тээврийн хэрэгсэл эд барааг хураан авч болно. 
   Хил   зөрчсөн   этгээдийн   банкин   дахь   мөнгийг  шалгах эрхтэй. Дээрх 
   үйлдлийг   гаалийн  газрын  даргын  зөвшөөрөлтэйгээр үйлдэнэ.Хэргийн 
   газраас   зугтаасан  тохиолдолд  хөөн   барих эрхтэй. Гаалийн байцаагч 
   нар   засгийн   газрын  зөвшөөрөлтэйгөөр   буу  зэвсэг  эзэмших  эрхтэй. 
   Гаалийн газрын ажилчид ажил дээрээ тусгай эрх эдэлдэг. 
7.Засгийн  газар нь  гаалийн байгууллагад тэтгэлэг олгох эрхтэй. Засгийн 
    газраас  гаалийн байгууллагад тогтоосон хууль дүрмийн дагуу ажиллах 
    эрхтэй. 
8. Тээврийн хэрэгслээр тогтоосон  хилийн боомтоор гарах ба өөр тохиол-
     долд төв байгууллагын зөвшөөрлөөр гарах. 
9. Хувь  хүмүүс   хилээр гарах  зөвшөөрлөө төв гаалийн боомтын харъяа 
     байгууллагаар даруулж болно. 
10.Харъяа байгууллагаар даруулсан гэсэн зөвшөөрлийн баримт бичигтэй 
     хилээр гарах  эрхтэй ба хууль зөрчсөн тохиолдолд харъяа байгууллага 
     хувь хүнтэй давхар хариуцлага хүлээх ёстой. 
11.Хилээр   гарахдаа   заавал   гаалийн  бүртгэл хийлгэсэн байх. Гаалийн 
      ажилчид ажил явуулж болно гэсэн  үнэмлэх  энгэрийн тэмдэгтэй байна. 
12.Гаалийн газрын   байцаалтанд  хувь хүн,албан байгууллага үнэн бодит 
      мэдээлэл өгөх . 
13.Гаалийн  газар нь бусдаас мэдээлэл авах эрхтэй.Мэдээллийг хувь хүн, 
      албан байгууллагаас авах ба шаардлагатай бол худалдан авч нууцыг 
      чанд хадгална